Το διακομματικό μενού της διαπλοκής...

Όλο και περισσότεροι Έλλη­νες αρχίζουν να αντιλαμ­βάνονται ότι η συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ., ΛΑΟΣ, υπό τον Λουκά Παπαδήμο, που σχηματίστηκε με διαδικασία στα όρια της συνταγματικής νομιμότητας, ήρθε για να μείνει πολύ περισσότερο από τον αρχικό ορίζοντα της 19ης Φεβρουαρί­ου. Ήδη η... σχεδόν αποκλειστική απο­στολή της, η υλοποίηση της συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου, έχει τροποποι­ηθεί και διευρυνθεί με τρόπο ώστε ο εκλογικός ορίζοντας να απομακρύνε­ται πλέον πολύ.

Παράλληλα, όμως, με την επιμήκυν­ση του χρόνου της κυβερνητικής θητεί­ας έρχεται και η - εκ των πραγμάτων - διεύρυνση του αντικειμένου της. Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια έμειναν ανοιχτά πολλά ζητήματα αρκε­τά καυτά, ώστε, όποια κυβέρνηση κι αν τα έπιανε, θα ρίσκαρε μεγάλο πολιτικό κόστος.

Τώρα η κυβέρνηση Παπαδήμου, υπό το προσωπείο της «εθνικής σωτηρίας», μπορεί να δώσει, συναινετικά και δι­ακομματικά, «λύσεις» σε όλες τις εκ­κρεμότητες. Απλώς υπογράφοντας ή έστω διευκολύνοντας την εσωτερική (αυτή τη φορά όμως και... εξωτερική) διαπλοκή, όπως είχε κάνει σχεδόν πριν από 20 χρόνια η κυβέρνηση του Ξενο­φώντα Ζολώτα –  με πρώτο «πιάτο» τις προμήθειες του ΟΤΕ και στη συνέχεια την παραχώρηση των συχνοτήτων της τηλεόρασης στους μεγαλοεκδότες και πολλά άλλα...

Ήδη οι «καυτοί φάκελοι» της κυβέρ­νησης Παπαδήμου ξεπερνούν τους πέντε, ενώ έπεται και συνέχεια, αρκεί να διαπιστωθεί η δέουσα προθυμία... Έτσι, υπό το πρόσχημα της ολοκλήρω­σης του PSI Plus, της χορήγησης της επόμενης δόσης του δανείου ή / και της διαχείρισης μιας κατάρρευσης του ευρώ ή μιας αναδιάρθρωσης της ευρωζώνης, η κυβέρνηση αυτή, που διαμορ­φώθηκε για να διαχειριστεί μια συμ­φωνία που (μάλλον) πλέον δεν υπάρ­χει, θα νομοθετήσει μια σειρά άλλες διευκολύνσεις προς την εγχώρια και ξένη διαπλοκή, η οποία με τη σειρά της θα στηρίξει (πολιτικά και επικοινωνια­κά) και την επιμήκυνση της κυβερνητι­κής θητείας όσο χρειαστεί.

1. Το bailout της Siemens

O  αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος έχει ήδη αναλάβει επίσημα την εξωδικαστική επίλυ­ση (συμβιβασμός) των διαφορών του ελληνικού Δημοσίου με τη Siemens. Πρόκειται για μια υπόθεση που, όπως θα θυμούνται οι αναγνώστες του «Π» (που πρώτο είχε γράψει για το θέμα), είχε αναλάβει ο εμπιστότερος των εμπίστων (την περίοδο εκείνη...) του ΓΑΠ Χάρης Παμπούκης.

Με δεδομένο ότι η Siemens  τις τε­λευταίες δεκαετίες είχε δαπανήσει σε δωροδοκίες πολιτικών στην Ελλάδα περίτα 100 εκατ. ευρώ για να εξασφαλίσει προμήθειες σε όλο το φάσμα των δημοσίων έργων περί τα 10-15 δισ. ευ­ρώ, το λεγόμενο «κόστος πωλήσεων» είναι ούτως ή άλλως πολύ χαμηλό (περίπου 10%).

Αυτό από την περίοδο Παμπούκη είχε επιτρέψει στη γερμανική εταιρεία να διαπραγματευ­τεί (κατά τις πληροφο­ρίες που τότε διέρρεαν) μία αποζημίωση της τάξης των 100-150 εκατ. ευρώ. Με το ποσό αυ­τό η Siemens  θα τερμάτιζε τη διαρκή φθορά και δυσφήμιση του ονόματός της. Κάτι που ίσως να μην επηρεάζει τις πωλήσεις οικιακών συσκευών, αλλά σίγουρα διαμορφώνει απαγορευτικό παράγοντα εάν πρόκειται για δημόσιο συμβόλαιο.

Δεν είναι τυχαίο ότι, εξαιτίας της εμπλοκής αυτής, έχει μπει πάγος στο νέο σύστημα επικύρωσης ει­σιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στη σηματοδό­τηση σιδηροδρομικών έργων και σε πολλά άλλα σημαντικά προγράμματα. Κάτι που σημαίνει ότι, ενώ οι δουλειές έχουν «κερδηθεί», δεν μπορούν να υπογραφούν.

Ο Βενιζέλος, λοιπόν, διαρρέει τώρα ότι με 200 - 250 εκατ. ευρώ θα φέρει τον συμβιβασμό με σχεδόν διπλά­σια χρήματα από αυτά του Παμπούκη, ώστε το θέμα να κλείσει με «επιτυχία» και πολλά χειροκροτήματα. Τι κι αν πολλοί (όπως η Επιτροπή Αντα­γωνισμού) υπολογίζουν την προβλεπό­μενη αποζημίωση της Siemens  στο 1 δισ. (ή και 2 δισ., αν υπολογιστούν τα διαφυγόντα κέρδη εταιρειών που, αν και δικαιούνταν κάποιες από τις συμβάσεις, τις έχασαν λόγω των δωροδοκιών...).

Τέτοια ποσά είναι μάλλον απίθανό να τα δώσουν ποτέ οι Γερμανοί τώρα που μας έχουν στο τσεπάκι. Και το κακό εί­ναι ότι κάπως έτσι θα κλείσει και το θέ­μα των γερμανικών αποζημιώσεων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου για το κατοχικό δάνειο, που μάλλον θα συμψηφιστεί σε κάποια υποπαράγραφο της νέας δα­νειακής σύμβασης.

2. «Έντιμη λύση» για τα υποβρύχια

Οι Γερμανοί θεωρούν τον τερματισμό της εκκρεμότητας της  Siemens  ένα θέμα με μεγάλη σημασία για την επιστρο­φή τους στο ελληνικό επιχειρείν. Το Βε­ρολίνο εκτιμά πως η Siemens  έπρεπε να πληρώσει (όπως άλλωστε συνέβη και στη Γερμανία), αλλά πιστεύει ότι ο πολυετής διασυρμός της εταιρείας δεν εξυπηρετεί πλέον κάτι, παρά μόνο το πολιτικό αλισβερίσι στην Ελλάδα.

Όταν τον περασμένο Μάρτιο ο Παμπού κης είχε συναντηθεί με τον άν­θρωπο (για τις ειδικές αποστολές) της Μέρκελ Uwe Corsep ius, το ενδιαφέρον μονοπώλησε η «υπόθεση Siemens». Πράγματι η γερμανική πλευρά επιδιώ­κει πιεστικά να κλείσει το θέμα για να ξαναμπεί επιχειρηματικά ο βαυαρικός κολοσσός, καθαρότερος, στην ελληνι­κή πιάτσα.

Μεταξύ των προϋποθέσεων για να πληρώσει η γερμανική πλευρά την αποζημίωση λέγεται ότι περιλαμβάνε­ται και το χαμήλωμα των τόνων για την υπόθεση των συμβάσεων των υποβρυ­χίων και των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά. Τα ναυπηγεία δεν βρίσκονται πλέον σε γερμανικά χέρια, αλλά σε όλους είναι γνωστό ότι η μεταβίβαση στο Άμπου Ντάμπι έγινε υπό την εποπτεία τους και πως τα deals τα είχαν κλείσει γερμανι­κές εταιρείες, οι οποίες έχουν κατηγο­ρηθεί για μίζες.

Και εδώ λοιπόν υπάρχει ένα αίτημα για μορατόριουμ. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι από την περίοδο των επαφών Παμπούκη - Corsepius  η υπόθεση της σύμβασης των υποβρυχίων έχει πάρει την οδό των δικαστηρίων με την άσκηση ποινικών διώξεων. Βέβαια, ένα γε­νικότερο μορατόριουμ με τους Γερμανούς δεν μπορεί να αποκλείσει και ένα βούλευμα για την απαλλαγή των εμπλεκομένων στα υποβρύχια.

Δηλαδή ένα γενικό κουκούλωμα για το... καλό της επόμενης ημέρας. Άλλωστε οι Γερμανοί έχουν δείξει τα δόντια τους όποτε χρειάστηκε να υπερασπιστούν τις μπίζνες των πολυεθνι­κών τους.

Σήμερα πολλοί το έχουν ξεχάσει, αλ­λά τις ημέρες που διακυβευόταν η τρί­τη δόση του δανείου και οι πιέσεις για τη Siemens είχαν κορυφωθεί, οι ελληνικές αρχές βρέθηκαν αντιμέτωπες με την... άνετη αποχώρηση από την Ελ­λάδα τού υπό κατηγορία μεγαλοστελέχους της εταιρείας Φόλκερ Γιουνγκ. Απλώς για να θυμίζει ότι, σε μία περίο­δο που η αντιπαράθεση οξύνεται για τα «ζωτικής σημασίας» θέματα, οι Γερμα­νοί φροντίζουν να εξαφανίσουν και τις εστίες τριβής καιτα ίχνη...

3. Το άγαρμπο φλερτ για τη ΔΕΗ

Εφόσον η ατζέντα Παμπούκη -Corsepius  εξακολουθεί να υφίσταται στα τεχνικά θέματα (δηλαδή όχι στις οικονομικές συμφωνίες, αλλά στα εμπορικά αντικείμενα), το επόμενο θέ­μα των Γερμανών είναι η με κάθε τρόπο επανενεργοποίηση της μη δεσμευ­τικής συμφωνίας που είχε υπογράψει η Επιχείρηση με την RWE επί Ν.Δ. Το αί­τημα για συμφωνία ξανάπεσε στο τρα­πέζι, με τη γερμανική πλευρά να πιέζει έντονα.

Η RWE  είναι ο δεύτερος μεγαλύτε­ρος όμιλος ηλεκτροπαραγωγής στη Γερμανία (μετά την Ε-ΟΝ) με έδρα το Έσσεν. Επί ημερών Τάκη Αθανασόπου­λου στο τιμόνι της Επιχείρησης, το σχε­τικό μνημόνιο συνεργασίας των δύο πλευρών είχε υπογραφεί... νύχτα, με τους «Financial Times» να κάνουν τότε λόγο για τη μονοπωλιακή θέση της ΔΕΗ στην ελληνική αγορά και να καταγρά­φουν το ενδιαφέρον των Γερμανών για κοινοπραξία στον αγωγό φυσικού αερί­ου Nabucco.

Τώρα, όμως, η κυριότερη επιδίωξη του Βερολίνου είναι η μεταφορά ρυ­πογόνων μονάδων παραγωγής ηλε­κτρικού ρεύματος σε αγορές της περιφέρειας. Και εν προκειμένω η Ελλάδα μπορεί να είναι μία βολική αγορά. Τό­τε το σχέδιο προέβλεπε τη δημιουργία κοινού σχήματος, όπου η RWE  θα ήλεγχε το 51%, για να αναλάβει τη δημιουρ­γία τριών μονάδων λιθάνθρακα.

Τώρα, με τον Φωτόπουλο στα κάγκε­λα για το χαράτσι και τον Βενιζέλο να χρειάζεται πάλι να φέρει κάτι περισσό­τερο, το σύμφωνο μπορεί να τροποποιηθεί. Όμως και η ΔΕΗ βρίσκεται σε τρο­χιά γερμανικών συμφερόντων.

4. Τραπεζική μοιρασιά με... σεφ Παπαδήμο

Το σημαντικότερο ίσως deal  που θα διαχειριστεί η κυβέρνηση Παπαδήμου είναι βέβαια η μοιρασιά του τραπε­ζικού συστήματος. Και εδώ ο πρωθυπουργός είναι ο μετρ (ή σεφ, αν προτιμάτε), αφού προέρχεται από τον χώρο αυτόν.

Υπό την προϋπόθεση ότι οι Γάλλοι (Societe Generale  και Credit Agricole ) θα κρατήσουν τα δύο ελληνικά μα­γαζιά (Εμπορική και Γενική) που απέκτησαν πριν από μερικά χρόνια (πλη­ρώνοντας δύο φορές τουλάχιστον τη σημερινή συνολική αξία του ελληνι­κού τραπεζικού συστήματος...) και ότι τα αραβικά κεφάλαια θα ελέγξουν το κοινό σχήμα  Alpha -  Eurobank, το ενδι­αφέρον στρέφεται αναγκαστικά στην Εθνική Τράπεζα.

Για τη «μεγάλη μας φίλη», που έλε­γαν κάποτε τα σποτάκια της TV, μόνιμος ενδιαφερόμενος με τον έναν ή τον άλ­λο τρόπο είναι η Deutsche Bank. Είτε αναφορικά με την πολύφερνη συμμε­τοχή της ΕΤΕ στη FinansBank της Τουρκίας είτε με το απευθείας ενδιαφέρον για την ίδια την τράπεζα που τελεί υπό ημικρατικό καθεστώς.

Το ερώτημα, βέβαια, είναι αν έχου­με όλοι ξεχάσει ότι η  Deutsche Bank είναι η μεγάλη γερμανική τράπεζα που, ενώ σόρταρε τα ελληνικά ομόλογα, εί­χε κληθεί ως σύμβουλος του Δημοσίου (και πληρώθηκε) για τις κρατικές τράπεζες και τις μεγάλες μπίζνες των ιδι­ωτικοποιήσεων.

Το δεύτερο θέμα αφορά την Πειραι­ώς, αλλά ακόμη περισσότερο το πού θα καταλήξουν οι μικρές κρατικές τρά­πεζες που λειτουργούν υπό καθεστώς ιδιωτικού τομέα (Attica  κ.λπ.), οι οποί­ες είναι κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι θα κρατικοποιηθούν μετά το PSI. Για το θέμα αυτό βέβαια οι υποψήφιοι περιμένουν τα δεδομένα που θα προ­κύψουν μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για το κούρεμα, ώστε να γνωρίζουν αν μετά τις διεργασίες αυτές θα υπάρχουν τράπεζες ή απλώς κελύφη με υποχρεώσεις και κρατικές εγγυήσεις...

5. Οι δρόμοι στους παραδοσιακούς

Όσο διαρκούν οι κυβερνητικές αγκαλίτσες και τα... φιλάκια, θα πρέπει να κλείσει το θέμα με τους πέντε μεγά­λους αυτοκινητόδρομους και συγκεκριμένα την Ιονία Οδό, την Ολυμπία Οδό, τον αυτοκινητόδρομο «Μορέας», τον Ε-65 και την ΠΑΘΕ για το τμήμα από τη Μαλακάσα μέχρι το Κλειδί.

Τα έργα αυτά εδώ και μήνες χάσκουν στο κενό, αφού οι τράπεζες λάκισαν και οι εργολάβοι που έχουν αναλάβει την κατασκευή και την εκμετάλλευσή τους υποστηρίζουν ότι δεν έχουν ευρώ να διαθέσουν.

Εν ολίγοις με την τρικομματική ευλο­γία θα προσπαθήσουν να περάσουν τα νέα μέτρα για το ξεμπλοκάρισμα των έργων, ώστε να μην επιχειρήσει κανείς στο μέλλον να θέσει ερωτήματα, να αμ­φισβητήσει χειρισμούς, να επιχειρήσει να ξεδιαλύνει τις γκρίζες ζώνες, να ζη­τήσει τον λόγο…

Το σχέδιο απεμπλοκής μεταξύ άλ­λων προβλέπει τη χρηματοδότηση από το Δημόσιο του εγγυοδοτικού ταμείου με 1,5 δισ. ευρώ, ποσό που θα αφαιρεθεί βέβαια από τα προγράμματα των υπουργείων και θα δοθεί στην Ευρωπα­ϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Στη συνέχεια η ΕΤΕ θα δανείσει με 4,5 δισ. ευρώ τις εμπορικές τράπεζες, οι οποίες στη συ­νέχεια θα δανείσουν τους εργολάβους για να ξαναπιάσουν δουλειά στα έργα.

Για να το κάνουμε πιο λιανά, με τη ρύθμιση αυτή επί της ουσίας αλλάζουν βασικοί όροι των συμβάσεων παραχώ­ρησης, όπως ο όρος που λέει ότι τα δάνεια των τραπεζών είναι υποχρεωμένοι να τα διασφαλίζουν οι παραχωρησιούχοι, δηλαδή ο ι εργολάβοι.

Ένας άλλος βασικός όρος που θα αλλάξει είναι η τιμολογιακή πολιτική, αφού το ελληνικό Δημόσιο, για να κα­τευνάσει την κοινή γνώμη, θα «πουλήσει» έκπτωση στο αντίτιμο με αντάλ­λαγμα την παραχώρηση των μελλοντι­κών εσόδων του από την είσπραξη των διοδίων στους εργολάβους.

Με απλά λόγια, για να επιτευχθεί μείωση των διοδίων κατά 50% στα υπό κατασκευή τμήματα και κατά 25% στα τμήματα που έχουν παραδοθεί στην κυκλοφορία αλλά δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί οι εργασίες κατασκευής, θα γίνει τροποποίηση των συμβάσεων που ορίζουν τα μελλοντικά έσοδα του Δημοσίου.

Επισημαίνεται ότι τα έσοδα των εργο­λάβων από τα διόδια δεν θα μειωθούν, απλώς υπόσχονται ότι θα εφαρμόσουν εκπτωτικές πολιτικές για τους συχνούς χρήστες των δρόμων. Με λεφτά

φορτωθούν στην πλάτη τους οι  Έλληνες φορολογούμενοι...