Για τις εμφυλιοπολεμικές αναφορές στο νέο βιβλίο ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού

Στο νέο σχολικό εγχειρίδιο ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού και συγκεκριμένα στο βιβλίο μαθητή (σελ. 212), η ενότητα που αναφέρεται στη δεκαετία του 1940 και τα γεγονότα της κατοχής, της αντίστασης και του εμφυλίου φέρει τον τίτλο : «Μια δεκαετία αγώνων και θυσιών για την ελευθερία (1941-1949)», ενοποιώντας έτσι κάτω από το συγκεκριμένο τίτλο διαφορετικές ιστορικές φάσεις και γεγονότα.

Ερωτάται η συγγραφική ομάδα του κ. Κολιόπουλου, τι θα απαντήσουν οι δάσκαλοι και οι δασκάλες στο εύλογο ερώτημα που μπορεί να τους απευθύνουν οι μαθητές-τριές τους : «Αφού κυρία/κύριε, η Ελλάδα απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς το 1944, από το 1945 έως το 1949 ποιοι πολέμησαν υπερασπιζόμενοι την ελευθερία και ποιοι την απειλούσαν»; Βεβαίως, το κείμενο που
ακολουθεί στη συγκεκριμένη ενότητα, δεν δικαιώνει τον παραπάνω τίτλο επαναλαμβάνοντας το γνωστό ιστορικό σχήμα του «αδελφοκτόνου εμφυλίου» που ακολουθεί η σχολική ιστορία μετά τη μεταπολίτευση και αντιγράφοντας αυτούσια τμήματα του προηγούμενου βιβλίου που αντικαθιστά. Έτσι όμως, οι αντιφάσεις που προκύπτουν από το συνδυασμό τίτλου και κειμένου δημιουργούν ακόμα πιο καυτά ερωτήματα ιδιαίτερα στον ενήλικο αναγνώστη. Πως αυτοί που αγωνίστηκαν για την ελευθερία στο μεγάλο αντιφασιστικό πόλεμο και την αντίσταση την περίοδο 1940 – 1944 (όπως για παράδειγμα οι Μ. Γλέζος και Α. Σάντας που αναφέρει και το σχολικό βιβλίο) αντιμετώπισαν μετά την απελευθέρωση τις διώξεις, τις φυλακές, τα ξερονήσια και τα εκτελεστικά αποσπάσματα ; Πώς αυτοί που η σχολική ιστορία επιμένει και μέσα στις σελίδες του νέου βιβλίου να αποσιωπά, δηλαδή οι έλληνες συνεργάτες του γερμανικού και ιταλικού φασισμού, οι ταγματασφαλίτες, οι μαυραγορίτες και οι δοσίλογοι, αποτέλεσαν μετά την απελευθέρωση την αιχμή του δόρατος για την πολιτική και φυσική εξόντωση του λαϊκού κινήματος της αντίστασης ; Και πώς τελικά ο αγώνας των μεν εναντίον των δε, φέρει σύμφωνα με τη συγγραφική ομάδα τον τίτλο «αγώνες και θυσίες για την ελευθερία» ;

Επιφυλασσόμαστε για μια συνολική κριτική του νέου σχολικού βιβλίου – για τη διαδικασία επιλογής του, τις παλινωδίες και τις αντιπαραθέσεις στους διαδρόμους του υπουργείου παιδείας έχουμε μιλήσει ήδη (Συνωστισμός στους διαδρόμους του Υπουργείου Παιδείας για το βιβλίο Ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού, http://www.paremvasis.gr/?p=1300 ). Ωστόσο, η συγκεκριμένη επιλογή τίτλου κατά τη γνώμη μας δεν είναι ούτε ατυχής ούτε τυχαία. Είναι επιεικώς απαράδεκτη καθώς μέσω του σχολικού βιβλίου εισάγει στις σχολικές τάξεις αλλά και σε δεκάδες χιλιάδες οικογένειες μαθητών/τριών, υπαινιγμούς και υπονοούμενα που παραπέμπουν σε σκοτεινές εποχές εθνικόφρονου φρονηματισμού. Και μάλιστα, το πράττει σε μια περίοδο όπου η πολιτική πόλωση οξύνεται και οι αντικομμουνιστικές αναφορές πληθαίνουν τόσο στο επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης όσο και στο πεδίο της ιδεολογίας.

Τι θα πράξουν οι δάσκαλοι και οι δασκάλες στις τάξεις τους το υπαγορεύει, για μια ακόμα φορά, η συνείδησή τους και η παιδαγωγική τους αντίληψη. Όμως το σχολικό βιβλίο δεν είναι χωρίς σημασία. Αποτελεί φορέα της επίσημης γνώσης που παρέχει η πολιτεία στους αυριανούς πολίτες. Το λιγότερο που οφείλει να κάνει το υπουργείο παιδείας είναι να προχωρήσει σε άμεση ανατύπωση των βιβλίων με αντικατάσταση του συγκεκριμένου τίτλου για τη φετινή σχολική χρονιά – χρόνος υπάρχει, καθώς η συγκεκριμένη ενότητα θα διδαχθεί στο τέλος του τρίτου τριμήνου. Για τα υπόλοιπα που αφορούν το εγχειρίδιο – για παράδειγμα την πρωτοφανή υποβάθμιση της ενότητας δικτατορία/εξέγερση πολυτεχνείου σε μια μόλις παράγραφο – θα μιλήσουμε συνολικά εν καιρώ.

9/09/2012
Παιδαγωγικός Όμιλος ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΕΙΣ Π. Ε.
www.paremvasis.gr